Ана телем на казахском языке

Насриддин бауырымыз туралы

Ең алдымен қазақтың ауызша тарихына арналған конференцияның Қазақстанда алғаш рет өткізіліп отырғанын айтқан ләзім болар. Бұл Ақаңның қалдырған аманаты десек те болады. Екіншіден, «қазақтың ауызша тарихы» деп жүргеніміз қазақтың шежіресі. Қазақ тарихы шежіреге сүйенбей ешқашан ұлт және мемлекет тарихы бола алмайды. Біз өз тарихымызды «атамыз – Алаш, керегіміз – ағаш» деген нақылдан бастауымыз керек. Әрине, қазақтың Алаша хан, Қара хан, Уыз хан, Ел хан, Жошы хан, Ормамбет хан туралы шежіре-аңыздарында әфсаналық шырай бар, бірақ шындық пен шырайды айыру кәсіби тарихшылардың міндеті. Қазақ жері Еуразияның, яғни кәрі құрлықтың кіндігі, адамзат тарихының саналы кезеңіне біздің өлкеміздің сіңірген еңбегі өте мол. Жылқы адамзат баласын қанша мың жыл алға сүйресе, біз де сонша мың жыл адамзатты алға жетеледік.
Енді конференцияға қатысушы ғалымдарға келетін болсақ. Ақаңның конференциясына ел қызығатындай бір-екі ғалым шақырғымыз келді. Ақселеу ағамыздың өзі де жарқыраған, жұмбақ, шешімі қиын дүниеге ғашық болып өткен адам ғой. Іздеп тапқаным осы Насриддин Назаров болды. Ол саяси ғылымдардың докторы, сонымен бірге лақай этнографиясы туралы бірнеше кітаптың авторы. Екінші адам Башқұрт елінен келуі керек еді, Башқұрт гуманитарлық институтының директоры Ильгиз Сұлтанмұратов деген азамат. Осыншама келгісі келіп еді, тамаша баяндама дайындаған екен, бірақ ауа райы, көктайғақ мүмкіндік бермеді. Башқұртқа қызыққанымыз түркі елдерінің ішінде осы елдің Р. Күзеев бастаған ғалымдары ғана өз шежірелерін әлемге танытып зерттей алды