ПОСЛОВИЦЫ О ЗИМЕ
● Қыстың көзі қырау.
(Глаза зимы суровы).
● Үйдің жылы-суығын,
Қыс түскенде білерсің,
Кімнің алыс-жақынын,
Іс түскенде білерсің.
(Холодный или теплый твой дом – зима проверит,
Кто близок или далек – беда проверит).
● Тоқтатсаң жерге қалың қар,
Дей бер жақсы өнім бар.
(Землю снег питает,
А земля урожай рождает)
● Үлкен суыққаға мұрынды сақта.
(Береги нос в большой мороз).
● Қыстың ақ бораны адастырады.
(При зимней вьюге легко заблудиться; букв.: вьюга заставляет заблудиться).
● Қыстағы қар – жер ырысы.
(Снег зимой – земле праздник)
● Кыста жылқы майын жейді.
(Зимой лошади выживают благодаря своему жиру – букв. едят свой жир)
● Қыс келедi қырынан,
Қамыңды ойла бұрыннан.
(Зима придет неожиданно,
Готовься заблаговременно).
● Қыс азығын жаз жина.
(Готовь припасы на зиму летом.
Эквивалент русской пословице:
Зима припасает, лето поедает)
● Қыс арбаңды сайла.
Жаз шанаңды сайла.
(Зимой выбирай телегу,
Летом выбирай сани.
Эквивалент русской пословицы:
Готовь сани летом, а телегу – зимой).
● Жазда шөпті жинасаң –
Қыста мал азығы,
Жазда сөкті жинасаң –
Қыста бала азығы.
(Переводится примерно так:
Летом сено заготавливаешь –
Зимой скот будет сыт.
Летом пшено (?) заготавливаешь –
Зимой дети будут сыты).
● Жаздың қамын қыс ойла,
Бір ойлама, үш ойла.
(Почти дословный перевод:
О летних заботах думай зимой,
Думай не один раз, а трижды).
● Қыста малыңды бақ,
Жазда шөбіңді шап.
(Зимой скот паси,
Летом сено коси).
● Жазың жұт болса, қысың – жау.
(Если летом джут, то зимой – беда).
● Қыс тебінін жаз қарар.
(Зимнюю тебеневку (пастбище) присматривают летом).
● Қыстың жүз күнін жаздың бір күні асырар.
(Сто зимних дней один летний день прокормит.
Аналог русской пословицы:
Летний день зиму кормит).
● Қыстағы суық – жаздағы ыстық.
(Зима холодная – лето жаркое)
● Жыл желтоқсанды аяқтайды –
Қысты бастайды.
(В декабре зима начинается, год заканчивается).
● Ақпан ақырып келеді, қаңтар қақырып келеді.
(Февраль приходит с треском, а январь – со свистом).
● Күн ақпанда атан адымы, қаңтарда қарға адымы ұзарар.
(В феврале день удлиняется на верблюжий шаг, а в январе – на вороний шаг).
.
