⇢ MI
Malina Ilyinskaya
ЕБ
Евгения Белоусова
КӨКӨНІС ТУРАЛЫ
1. Әр нәрсе өз мезгілінде.
Вариант: Әр көкөністің мезгілі болады.
(Всякому овощу свое время)
2. Пияз және сарымсақ – бауырлары.
(Лук и чеснок – братья).
3. Отанның жуасы да тәттi.
(И лук на Родине сладок).
На сайте http://pro-domashku.ru/poslovicy-na-kazaxskom-yazyke-pro-ovoshhi-zaranie-sps/ нашла вот эти (без перевода, поняла немного: о капусте, чесноке, редисе, о том, что без полива не будет капусты, № 4) – употребление слов в переносном значении не даёт возможности дать точный перевод):
1. Әр көкөніс бір рет басыңыз.
2. Қырыққабат бос емес, ол аузына ұшады.
3. Сарымсақ иә шалғам және асқазан қатты.
4. Суару және қырыққабат кепкенше жоқ.
5. Ащы шалғам сияқты Шаршадым.
6. Шалғам иә ақжелкек, пияз өскіндер иә – шегеді емес Қилы.
ЖЕМІС ТУРАЛЫ
1. Бидай – қырда,
Күріш – Сырда.
Жемістердің ғажабы –
Жетісуда.
2. Жеміс жеміске қарап өседі.
3. Жеріне қарай жемісі.
ЖЫЛ МЕЗГІЛДЕРІ ТУРАЛЫ
1. Қыстың көзі қырау.
(Глаза зимы суровы).
2. Үйдің жылы-суығын,
Қыс түскенде білерсің,
Кімнің алыс-жақынын,
Іс түскенде білерсің.
(Холодный или теплый твой дом – зима проверит,
Кто близок или далек – беда проверит).
3. Қыс келедi қырынан,
Қамыңды ойла бұрыннан.
(Зима придет неожиданно,
Готовься заблаговременно).
4. Қыс азығын жаз жина.
(Готовь припасы на зиму летом.
Эквивалент русской пословице:
Зима припасает, лето поедает)
5. Қыс арбаңды сайла.
Жаз шанаңды сайла.
(Зимой выбирай телегу,
Летом выбирай сани.
Эквивалент русской пословицы:
Готовь сани летом, а телегу – зимой).
6. Жазда шөпті жинасаң –
Қыста мал азығы,
Жазда сөкті жинасаң –
Қыста бала азығы.
(Переводится примерно так:
Летом сено заготавливаешь –
Зимой скот будет сыт.
Летом пшено (?) заготавливаешь –
Зимой дети будут сыты).
7. Жаздың қамын қыс ойла,
Бір ойлама, үш ойла.
(Почти дословный перевод:
О летних заботах думай зимой,
Думай не один раз, а трижды).
8. Қыс малыңды бақ, жаз жерінді шап.
(Зимою пасти скот, летом землю полоть).
9. Тоқтатсаң жерге қалың қар,
Дей бер жақсы өнім бар
(Землю снег питает, а земля урожай рождает).
10. Үлкен суыққаға мұрынды сақтаю
(Береги нос в большой мороз).
11. Қыста малыңды бақ,
Жазда шөбіңді шап.
(Зимой скот паси, летом сено коси).
12. Қыстың ақ бораны адастырады.
(При зимней вьюге легко заблудиться; букв.: вьюга заставляет заблудиться).
13 Жазың жұт болса, қысың – жау.
(Если летом джут, то зимой – беда).
14 Қыс тебінін жаз қарар.
(Зимнюю тебеневку (пастбище) присматривают летом).
15. Қыстың жүз күнін жаздың бір күні асырар
(Один летний день прокормит сто зимних дней
Аналог русской пословицы:
Летний день зиму кормит).
16. Жыл желтоқсанды аяқтайды –
Қысты бастайды
(В декабре зима начинается, год заканчивается).
17. Ақпан ақырып келеді, қаңтар қақырып келеді.
(Февраль приходит с треском, а январь – со свистом).
18. Күн ақпанда атан адымы, қаңтарда қарға адымы ұзарар.
(В феврале день удлиняется на верблюжий шаг, а в январе – на вороний шаг).
.
Похожие вопросы